İDRARDA KANAMA

#idrardakan #hematüri #uroloji

idrarda kanama , kişinin idrarında kan görmesi veya kanın sadece idrar tahlilinde çıkması şeklinde iki şekilde olabilir.

İdrar yolları iki adet böbrek, iki adet üreter yani halk diliyle idrar kanalı, idrar torbası ya da mesane, ve dış idrar yolundan oluşur. Kısaca idrar böbreklerde oluşur üreterlerle mesaneye taşınır, burada depolanır ve dış idrar yoluyla dışarı atılır.

Nedenleri

idrarda kan görülmesinin en sık nedenleri, mesane, böbrek veya prostat enfeksiyonları, böbrek veya idrar yolllarına gelen darbeler, aşırı ve yorucu egzersizler, kan sulandırıcı ilaç kullanımı, böbrek üreter mesane taşlarıdır.

Daha ciddi nedenler ise mesane ,üreter, böbrek kanserleri, hemofili gibi kanamaya yatkınlığa yol açan kan hastalıkları, nefrit, polikistik böbrek hastalığı gibi nefrolojik hastalıklardır.

Gözle görülür kanaması olan hastalarda kanama pıhtılı veya pıhtısız, ağrılı veya ağrısız olabilir. Özellikle ağrısız pıhtılı kanama mesane tümörlerinin ilk habercisi olabilir.

Tanı

Kanamanın tanısında hastadan alınan tıbbi öykü, muayene, laboratuar testleri ve görüntüleme yöntemleri önemlidir.

Tıbbı öyküde kan sulandırıcı ilaç kullanımı, sigara kullanımı ve taş düşürme öyküsü önem taşır. İdrarda yanma ve ateş gibi enfeksiyonu düşündüren bulgular sorgulanır. İdrar tahlili, kan pıhtılaşma testleri yapılır. idrar tahlilinde kanamayla beraber enfeksiyon bulguları mevcutsa idrar kültürü de yapmak gereklidir. İdrar tetkikinde protein varlığı önem taşır. Kadınlarda eger adet döneminde saptanan bir idrarda kanama varsa test adet dönemi sonrası tekrarlanmalıdır.

• Hasta muayenesinde böbrek ve mesane hassasiyetine bakılır. Elli yaşının üzerindeki erkek hastalarda prostat muayenesi yapılır. Prostata özel psa testi de yapılmalıdır.
• Hastalarda ilk yapılması gereken görüntüleme yöntemi ultrasonografidir. usg ile böbrek ve mesane taşları ve tümörleri, böbreklerde ödem ve böbrek kistleri gibi bulgular saptanabilir.
• Bilgisayarlı tomografi bir sonraki aşamadır nedeni usg ile saptanamayan böbrek şişmelerinde küçük taşların saptanmasında önemli bilgiler verir.
• Sistoskopi mesane ve dış idrar yolunun direkt olarak ışıklı bir cihazla gözlenmesidir. Lokal veya genel anestezi ile yapılır. Özellikle mesane kaynaklı kanamalarda büyük önem taşır. 
• 35 yaş üzeri hastalarda, sigara kullanan hastalarda, nedeni görüntüleme yöntemleriyle saptanamayan ve kanaması devam eden hastalarda sistoskopi yapılmalıdır.
• Böbrek yapısından kaynaklandığı düşünülen kanamalarda ise böbrek biyopsisi gündeme gelebilir.

Tedavi

İdrarda kanamanın tedavisi tanı konulacak hastalığa göre planlanır.

Referanslar

https://jamanetwork.com/journals/jama/article-abstract/381751
https://www.auajournals.org/doi/pdf/10.1016/S0022-5347%2817%2940125-X
https://www.auajournals.org/doi/abs/10.1016/S0022-5347%2817%2940763-4
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0270929505000069
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6365675/
https://europepmc.org/article/med/2074507