Gebelikte-Hamilelikte Varisin Önlenmesi
Öncelikle varis nedir, bundan bahsedelim.
Kan, kalbimizden atardamarlarımız aracılığıyla vücudumuzun geri kalanına pompalanır. Toplardamarlar vasıtasıyla kalbe döner. Kan, yürürken ve ayak bileklerimizi hareket ettirirken bacak ve ayak kaslarımız tarafından itilmesiyle kalbe geri itilir. Damarlarımızda kanın ayak parmaklarımıza doğru geri akmasını durdurmak için tek yönlü valfler bulunur. Bu valfler zayıflayabilir veya hasar görebilir. Bu olduğunda, damarlarımız şişer (varisli damarlar), cildimizden görünür hale gelir. Toplardamarlarımızdaki basınç, atardamarlarımızdaki basınçtan daha yüksek olur ve kan toplardamarda toplanır. Bu, damarın şişmesine ve genişlemesine neden olur. Ayrıca ayak bileklerimizin şiştiğini ve bacaklarımızda kahverengi lekelerin oluştuğunu fark edebiliriz.
Hamilelikte varisler
Hamilelik sırasında bacaklarınızdaki kan damarları büyüyen rahminizin artan baskısı altındadır. Kanı bacaklarınızdan kalbe geri itmek için daha fazla kan basıncı gerektiğinden, varisli damarlar alt bedeninizde ortaya çıkma eğilimindedir. Bu da, o küçük, mavi damarların bacaklarınızda, ayak bileklerinizde ve karnınızın altındaki diğer alanlarda ortaya çıkabileceği anlamına gelir.
Hamilelikte varis, damarlara baskı yapan kan hacmi artışlarından kaynaklanır. Varisli damarlar genellikle bacaklarda görülen genişlemiş damarlardır, ancak hamilelik sırasında kalçalarda ve vajinal bölgede de görünebilirler. Artan progesteron seviyeleri damarları genişletebileceğinden hormonal değişiklikler hamilelik sırasında varislere de yol açabilir. Ek olarak, hamilelik sırasında rahim, alt vena kava (bacaklardan ve ayaklardan kalbe kan taşıyan damar) üzerine baskı uygulayarak varislere daha fazla katkıda bulunur. Varisli damarlar genellikle zararsızdır, ancak kaşıntılı ve rahatsız edici olabilirler.Doğumdan sonra genellikle üç ay ila bir yıl içinde azalırlar. Hemoroid, hamilelik sırasında anüs veya rektumda meydana gelen ve çoğu zaman kabızlığın bir sonucu olan başka bir varis türüdür.
Vulvada varisli damarlar. Vulva varisleri, kadın vulvasının dış yüzeyindeki varisli damarlardır. Vulva, çok çeşitli küçük ve büyük kan damarlarına ev sahipliği yapar. Hamilelik sırasında artan kan akışı ve cinsel organlara baskı, varisli damarlara neden olabilir. Hamile kadınların yüzde 4 ila yüzde 10'unun vulva varisleri geliştireceği tahmin edilmektedir. Ancak, bazen gözükmezler. Bazı kadınların vulva veya iç uyluk çevresinde görünür damarları vardır. Yine de diğerleri sadece ağrı gibi semptomlar yaşayacaktır. Dikkat edebileceğiniz birkaç yaygın semptom şunlardır: Vulvada ağırlık, baskı veya ağrı hissi. Ayakta durduktan, cinsel aktiviteden veya fiziksel aktiviteden sonra kötüleşen vulvadaki ağrı. Vulva çevresinde şişlik veya kaşıntı.
Pelviste varisli damarlar. Kadın hastaların %20-25'inde bacak damarlarıyla birlikte pelvik damarlarda genişleme olabilir. Bunun nedeni, en çok hamile kadınlarda görülen Pelvik konjesyon sendromu'dur. Pelviste varisler geliştiğinde genellikle görülemezler ve durumu teşhis etmek zor olabilir. Bazı kadınlarda ağrı endometriozis, miyom, rahim sarkması veya idrar kaçırma ile yanlış anlaşılır. Genel olarak, pelvik konjesyon sendromu geliştirme riski daha yüksek olanlar, ailesinde varis öyküsü olanlardır. Hayatı tehdit edici bir durum olmamasına rağmen, yaşam kalitenizi önemli ölçüde etkileme potansiyeline sahiptir. Kronik ağrı gibi semptomlar fiziksel aktivitede azalmaya, fonksiyon kaybına ve depresyona neden olabilir. Ağrının yanı sıra, pelvik konjesyon sendromunun bazı belirtileri şunlardır: Anormal vajinal akıntı. Karın çevresinde hassasiyet. İrritabl bağırsak semptomları. Vajina veya vulvada şişme. Sık sık tuvalete gitme gibi üriner semptomlar. Kalçalarda, dış cinsel organlarda (vulva) veya uyluklarda genişlemiş damarlar
Hamilelikte varis nasıl önlenir?
Varisli damarlar için aşağıda saydığımız güvenli, etkili başlıklar yardımcı olabilir:
1. Kompresyon çorapları giyin. Varis çorapları, bacaklarınızdaki toplardamarlara sıkı ve sabit bir baskı uygulayarak kan akışını artırır, bu da kanın bacaklardan kalbe geri dönmesine yardımcı olur. Sabah kalkar kalkmaz, kanın alt ekstremitelerinizde birikme şansı olmadan önce giyin ve gece yatmadan önce çıkarın.
2. Çok dar giysiler giymeyin. Belinizi veya bacaklarınızı sıkan herhangi bir şey (iç çamaşırları, kemer, sıkı elastik üstleri olan çoraplar) kanın verimli bir şekilde dolaşımını engelleyerek varis riskini artırabilir. Bunun yerine alt yarınızın nefes almasına izin veren kıyafetleri tercih edin.
3. Hareket etmeye devam edin. Günde sekiz (veya daha fazla) saat bir masa başında mı kaldınız? Bacaklarınızı esnetmek ve kanınızın akmasını sağlamak için düzenli molalar verdiğinizden emin olun. İş gününüze serpiştirilmiş birkaç beş dakikalık seans bile büyük bir fark yaratabilir. Uzun süre oturmaktan kaçınamıyorsanız, bacak bacak üstüne atmaktan kaçının ve dolaşımı hızlandırmak için ayak bileklerinizi esnetin.
4. Mümkün olduğunda egzersiz yapın. Egzersiz, bacaklarınız da dahil olmak üzere vücudunuzdaki dolaşımı destekler ve dolaşım için iyi olan şey, varisli damarlarla mücadeleye de yardımcı olur. Hamilelik sırasında egzersizin yorgunluk, kabızlık, uykusuzluk ve sırt ağrısı gibi diğer hamilelik semptomlarını hafifletmek de dahil olmak üzere birçok faydası olduğunu unutmayın.
5. Ayaklarınızı hareket ettirin. Mümkün olduğunca sık, bacaklarınızda kan birikmesini önlemek için otururken ayaklarınızı yukarı kaldırın. Ayaklarınızı kalp seviyesinden yukarı kaldırmanızı öneririz. Ve gece yatakta yatarken, yerçekiminin lehinize çalışmasına izin vermek için ayak bileklerinizin altına bir yastık yerleştirin. 6. Sol tarafınıza yatın. İlk üç aylık dönemden sonra , büyüyen bebeğinizin ekstra ağırlığı, bacaklarınızdan kalbe geri kan taşıyan damarı sıkıştıracağından, sırt üstü uyumamaya çalışın. Bunun yerine, vücudunuzdaki (tabii ki bacaklarınız dahil) kan akışını teşvik etmek için en uygun pozisyon olan sol tarafınızda uyuyun. Yan yatmaya dayanamıyor musunuz? Bacaklarınızın arasına ve arkanıza bir yastık yerleştirin.
7. Topuklu ayakkabı değil, düz ayakkabı seçin. Alçak topuklu ayakkabılar, baldırlarınıza yüksek topuklulardan daha iyi bir egzersiz sağlar, bacaklarınızdaki kan akışını iyileştirir ve damarların görünümünü azaltır.
8. Ağır kaldırmaktan kaçının. Sadece kendi güvenliğiniz ve bebeğiniz için değil, aynı zamanda varisli damarların şişmesini önlemek için hamileyken ağır nesneleri kaldırmaktan kaçınmak akıllıca olacaktır.
9. Kabızlıkla mücadele edin. Tuvalette zorlanmak damarlarınıza baskı uygulayarak bacaklarınızda daha fazla varis geliştirme şansınızı artırır. Lif yiyerek hamilelik kabızlığı ile mücadele edin. Sindirim sisteminizin hareket etmesini sağlamak için gün boyunca bol su için.
10. C vitamini tüketin. C vitamini damarları sağlıklı ve elastik tutmaya yardımcı olur ve bu da varisli damarların görünümünü azaltabilir. C vitamini açısından zengin hamile dostu besinler arasında portakal, kivi, mango, çilek, kavun, dolmalık biber ve domates bulunur.
11. Hamilelikte kilo alımınızı izleyin. Hamilelik sırasında çok fazla kilo almak, dolaşım sisteminiz üzerinde ekstra baskı oluşturur. Bu nedenle önerilen hamilelik kilo alımı miktarına bağlı kalmaya çalışın.
Sonuç olarak konuyu şöyle özetleyebiliriz. Hamilelikte varisin önlenmesine yönelik 7 ipucu:
- Hareket edin
- Kilonuzu kontrol altında tutun. - Tabii ki, kilo almanız bekleniyor, ancak çok hızlı bir şekilde almaktan kaçınmalısınız.
- Bacakları fırsat buldukça kalp seviyesinden yukarı kaldırın.
- Varis çorapları - Sabah yataktan kalkmadan giyin, gece yatarken çıkarın.
- Yüksek topuklu ayakkabı giymekten kaçının.
- Dizlerinizi kırmaktan, ayak ayak üstüne atmaktan kaçının.
- Sol tarafınıza yatmaya çalışın.
Daha detaylı bilgi için www.onurgurer.com.tr
#hamileliktevaris #gebeliktevaris
Kaynaklar
- Management of varicose veins during pregnancy
- Hazards of neglecting treatment in varicosis accompanying pregnancy
- The surgical treatment of varicose veins in pregnancy
- Treatment of varicose veins in pregnancy; a practical approach
- The management of varicose veins and their related problems during pregnancy
- Saphenous vein stripping for varicose veins during pregnancy
- Varicose veins of the lower extremities in pregnancy
- The surgical management of varicose veins complicating pregnancy
Yukarıdaki metin sadece bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır ve yazarın aktardığı görüşleri içermektedir, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.
Hekim.Net® hekimler, diş hekimleri, veteriner hekimler ve bu mesleklerin öğrencilerine özel tam işlevli ve ücretsiz bir sosyal medya ve bilgi paylaşım portalıdır. Meslektaşlarımızdan biriyseniz bu linke tıklayarak kayıt sayfamıza ulaşabilirsiniz.