Damar tümörleri: Angioma- Anjiyom - Hemangioma
Damarsal yapılardan oluşan tümörlerin büyük bir bölümü iyi huyludur. Bu tür oluşumlara bazı sendromlarda da (Kasabach-Merritt sendromu, Maffucci sendromu) rastlanabilmektedir. Vasküler tümör olgularından bir bölümünün gerçek tümör ya da hamartoma niteliği gösterdikleri irdelenmekte, bu karmaşa içinde yapılan sınıflandırma ve tanımlama çelişkilerine World Health Organization (WHO) ve Armed Forces Institute of Pathology (AFIP) kaynakları arasında bile çokça rastlanmaktadır. İmmunhistokimya yöntemi uygulamalarında CD31, CD34 ve VWF (von Willebrand faktörü) ile pozitif sonuç alınır. Işık mikroskopisi bulgularının yetersiz kaldığı olgularda yapılan elektron mikroskopisi incelemelerinde endotel hücrelerine özgü Weibel-Palade cisimciklerinin saptanması tanıya yardımcı olur.
- Kapiller hemangioma: En sık rastlanan mezenkimal tümörlerden biridir. Kapiller düzeyinde (küçük çaplı) damarlardan oluşan bir yapının bulunması bu gruptaki tümörlerin ortak niteliğidir. Kapiller hemangiomaların çeşitli tipleri vardır. Juvenil kapiller hemangioma: baş-boyun bölgesi yerleşimi ilk sırada yer alır. Kız çocuklarında görece sıktır. Baş-boyun derisinde kırmızımsı-mor makül olarak başlar. Olguların büyük bölümü 6-7 yaşlarında gerilemeye başlar. Mikroskopik incelemede, yoğun bir endotel hücresi proliferasyonu saptanır. Kapiller düzeyindeki yarıkları endotel hücreleri döşer. Aktif dönemdeki tümörlerde perinöral endotel hücresi proliferasyonlarına rastlanır. Lobuler kapiller hemangioma (granuloma pyogenicum): önceleri diş taşları ya da küçük kronik iritasyonların etkisiyle gelişen dişeti oluşumları olarak tanımlanan granuloma pyogenicum, son yıllarda “lobuler kapiller hemangioma” olarak nitelendirilmektedir. Akut olarak belirir ve kısa sürede gelişir. Klinik incelemede, yüzeyden dışa doğru tümsek oluşturan, kırmızı renkli (damardan zengin) bir kitle görülür. Skuamöz epitelde erozyon saptanabilir. Ülserli oluşumlar kolayca kanayabilir. Dişeti yerleşimi sık olmakla birlikte ağız mukozasının her yerinde görülebilir. Mikroskopisinde, oluşumun üzerini örten çok katlı yassı epitelin ortadan kalktığı erozyon alanlarını fibrinli bir membran örter. Bağ dokusu içindeki çok sayıda kapiller damar kesitleri arasında lenfositler, plazma hücreleri ve az sayıda nötrofil polimorflar vardır. Bazı alanlarda fibrozis bulunabilir. Tedavisinde, kitlenin eksizyonu yeterlidir. İritasyona neden olan faktörlerin ortadan kaldırılması önerilir.
- Kavernöz hemangioma: İnce çeperli ve geniş lümenli damarlardan oluşan vasküler tümörlerdir. Çocukluk yaşlarında belirir. Kız çocuklarında görece sıktır. Yüzeye yakın olan tümörlerde koyu kırmızı-mor bir renk yansıması vardır. Belirgin bir kapsülü olmayan tümörün mikroskopik incelemesinde ince duvarlı ve geniş lümenli damar kesitleri görülür. Damar lümenleri eritrositlerle doludur. Trombuslar ve flebolitler bulunabilir. Kavernöz hemangiomalardaki damarsal yapılarda arteriyel komponentler (lamina elastica, kalın çeper) yoktur, bu özelliğiyle arteriovenöz malformasyonlardan kolayca ayrılır. Tedavisinde cerrahi yöntemler uygulanır; belirgin bir sınırı olmadığı için residivler sıktır.
- Ender görülen hemangiomalar
