Histamin

Histamin, amin yapısında vazoaktif bir medyatördür. En önemli kaynağı dokulardaki perivasküler yerleşimli mast hücrelerinin sitoplazma granülleridir (bazofil polimorflar ve trombositler de histamin içerir). Histamin, etkisini küçük damarlardaki “H1” olarak bilinen histamin reseptörlerine bağlanarak gösterir. Maksimum 60 dakika içinde beliren “histaminase” enzimi tarafından parçalanır ve etkisini yitirir. 

Histamin granüllerinin açığa çıkmasındaki tetikleyiciler:

• IgE (Tip I aşırıduyarlık reaksiyonları)
• Anafilatoksinler (C3a, C5a)
• Sitokinler (IL-1, IL-8)
• Katyonik lizozomal proteinler
• Lökosit kökenli “histamine-releasing” proteinler
• Nöropeptidler (P-maddesi)
• Fiziksel etkiler (travma, soğuk, sıcak)

Histaminin etkileri:

• Düz kasların kasılması: Bronşiyal astma, vazokonstriksiyon (yangının ilk aşamasında) 
• Damar geçirgenliğine etki: Endotel hücrelerini büzüştürerek bazal membranı açığa çıkarmak ve damar geçirgenliğinin (permeabilite) artmasına katkı
• Kemotaktik etki: Yalnızca eozinofiller için (selektif) kemotak etki