Lomber ponksiyon (ya da LP) bir tıbbi teşhis ve bazen tedavi yöntemidir. Beyin omurilik sıvısı (BOS) örneği alınarak biyokimyasal, mikrobiyolojik ve sitolojik inceleme yapılabilmesi için bir tıbbi prosedürdür.[1]. Bazen de artmış kafa içi basıncı düşürmek için ("terapötik lomber ponksiyon") yapılır.
Endikasyonları:
Lomber ponksiyon en yaygın olarak şüpheli menenjit vakalarında beyin omurilik sıvısı örneği alarak tanı koymak için yapılır. Menenjit yaşamı tehdit eden ama yüksek oranda tedavi edilebilir olduğundan hastalığı dışlamak için en güvenilir yol LP'dir. Küçük bebekler erişkinlerden daha fazla menenjit olma riskine sahip olduklarından ve güvenilir meningeal irritasyon bulguları (meningismus gibi) görünmemesi nedeniyle kaynağı bulunamayan ateş durumlarında rutin tetkiklerin bir parçası olarak yapılır. Herhangi bir yaş grubunda, subaraknoid kanama, hidrosefali, benign intrakraniyal hipertansiyonve diğer birçok tanı LP ile desteklenir ya da bu test ile dışlanır.
Lomber ponksiyon, beyin omurilik sıvısı içine ("intratekal") ilaç enjekte etmek amacıyla özellikle spinal anestezi veya kemoterapi'de kullanılabilir. Bununla birlikte, karsinomatoz menenjit veya medulloblastom varlığında habis hücrelerin BOS içinde varlığını tespit etmek için kullanılabilir.
Kontrendikasyonları:
Lomber ponksiyon aşağıdaki durumlarda yapılmamalıdır:
- İdiyopatik (nedeni bilinmeyen) artmış kafa içi basıncı (KİB)
- Gerekçe: lomber ponksiyon artan KİB varlığında unkal herniasyona neden olabilir
- İstisna: KİB azaltmak için lomber ponksiyon terapötik kullanımı
- Önlem
- Beyin CT ile kontrol, özellikle aşağıdaki durumlarda önerilir;
- Yaş> 65
- Azalmış GKS veya bilinç durumu
- Yakın tarihli nöbet
- Fokal nörolojik bulgular
- Papilödem için Oftalmoskopi
- Beyin CT ile kontrol, özellikle aşağıdaki durumlarda önerilir;
- Kanama diyatezi
- Koagülopati
- Azalmış trombosit sayısı (<50 x 10 9 / L)
- Enfeksiyonlar [2]
- Ponksiyon yerinde cilt enfeksiyonu
- Sepsis
- Anormal solunum paterni
- Hipertansiyon ile birlikte bradikardi ve kötüleşen bilinç
- Vertebral deformiteler (skolyoz veya kifoz)
Kaynakça:
- 1.Reichman E, Simon RR. Emergency Medicine Procedures. New York, NY: McGraw-Hill; 2004
- 2. Mary Louise Turgeon (2005). Clinical hematology: theory and procedures. Lippincott Williams & Wilkins. ss. 401-. ISBN 978-0-7817-5007