Anaksimandros

Anaksimandros (Yunanca: Ἀναξίμανδρος) Bugünkü Türkiye sınırlarında Miletos'da Sokrates öncesi dönemde yaşamış İyonlu bir filozoftur.

Thales'in öğrencisidir.

Aynı zamanda tarihsel kaynaklara göre öğretilerini kaleme almış ilk filozoftur ve eseri Grek dilinde düzyazı olarak kaleme alınmış ilk kitaptır.

Anaksimandros bilime önderlik yapan ve evrene farklı gözle bakıp inceleyen ilk kişidir. Birçok kişi tarafından astronominin kurucusu sayılır ve ilk kez kozmoloji ya da dünya üzerinde sistematik felsefe görüşü geliştiren filozoftur.

Felsefeye ‘arkhe’ terimini de ilk o getirmiştir.

Thales her şeyin özüne suyu koymuştu. Onun bu düşüncesinde yaşadığı yer olan Milet şehrinin konumu ve okyanusun sonsuz görünümü etkiliydi.

Anaksimandros okyanusun bu gücünü ele alıp yararlanıyordu. Ona göre her şeyin başlangıcı bitmez ve tükenmez bir şeyin; yani kendi kelimesiyle “aperion”un bulunması gerekirdi.
Anaksimandros’a göre her şeyin kendisinden çıktığı madde hiçbir zaman soyut bir şey olarak düşünülmemelidir; onun tek özelliği vardır: Sonsuz ve sınırsız olması.

Anaksimandros dünyanın ilk coğrafî haritasını çizmiştir. Bu harita daha sonraki kuşaktan bir diğer Miletli olan Hekataios tarafından geliştirilmiş ve bütün antik haritalara temel teşkil etmiştir.

Anaksimandros’a göre Dünya evrenin merkezidir. Dünya durgun ve düz olmayıp, eni boyundan daha büyük bir silindir biçimindedir. Hava boşluğunda hiçbir şeye dayanmaksızın yüzer.  

Evrenin merkezini oluşturan şeyin hiçbir şeye dayanmaması gerekir. 

Dünya haritasıyla birlikte evrenin bir modelini yapmaya çalışan Anaksimandros aynı zamanda ilk şimşeğin, yer sarsıntılarının, Ay ve Güneş tutulmasının nedenlerini de bulmaya çalışmıştır. "Başlangıçta tüm yaratıklar, suda yaşayan varlıklardır. 

Sonradan suların çekilmesi, kara parçalarının oluşmasıyla bu sularda yaşayan canlılar karada yaşayan canlılar olarak değişim geçirdi." demiştir. 

Bu teori, Evrim Teorisi’nin düşünce tarihinde ortaya çıkışı olarak düşünülmektedir. Anaksimandros, Diyojen'e göre tarihteki ilk güneş saatini ortaya çıkarmış ve bu yapının üzerindeki dik üçgene de gnomon adını vermişti. 

📗 Bilim ve Gelecek dergisi, Rasyonalist.org, Vikipedi