Sosyal Medya Gençlerin Ruh Sağlığını Tehdit Ediyor Mu?

Lille, Fransa. Akıl sağlığı ve sosyal medya arasındaki bağlantı söz konusu olduğunda, hemen hızlı sonuca varmamaya dikkat edin. Bu uyarı, Fransız Ulusal Sağlık ve Tıbbi Araştırma Enstitüsü ve Tıp, Bilim, Sağlık, Ruh Sağlığı ve Toplum Araştırmaları Merkezi'nde (Inserm-Cermes 3) sosyoloji araştırmacısı olan Margot Morgiève'den geldi. Fransız Pediatri Derneği (SFP) tarafından düzenlenen Pediatri Dernekleri Kongresi'nin açılış oturumunda, konuyla ilgili artan miktarda bilimsel literatüre dayalı olarak açıklamalar yaptı.

2021'de 4,2 milyar insan veya dünya nüfusunun yarısından fazlası sosyal medya kullanıyordu ve Fransız vatandaşlarının %80,3'ünün bir sosyal medya hesabı vardı.

"Facebook Depresyonu"

Ergenlerde sorunlara yol açtığı için sosyal medya kınayanlarla, aksine, onu bir yaşam çizgisi olarak görenler arasında, bunların gençlerin ruh sağlığı üzerindeki etkileri hakkında gerçekten ne biliyoruz?

Birçok çalışma, sosyal medyanın yoğun kullanımı ile kaygı, depresif belirtiler ve stres arasında anlamlı bir ilişki bulsa da, yaşam memnuniyetinin azalmasının yanı sıra genel refah ve benlik saygısının azaldığına dair raporlar da bulunmaktadır.

Duygudurum bozuklukları veya depresyon ile sosyal medya kullanımı arasındaki artan [uyum] nedeniyle, araştırmacılar yeni bir "Facebook Depresyonu"  bozukluğu olarak tanımlamak istediler. 

 Ancak, sosyal medyanın ruh sağlığı üzerindeki zararlı etkilerinin sosyal medyanın kendisiyle değil, daha çok sorunlu sosyal medya kullanımıyla bağlantılı olduğu ortaya çıktığı için, bunu karakterize edilmiş bir bozukluk olarak tanımanın yanlış olacağı anlaşıldı.

Gençlerin Fantezi Hayatı

Sorunlu sosyal medya kullanımının üç ana kategorisi vardır, ilki sosyal karşılaştırmadır.
Bu, sosyal varlıkların, kendilerini onlardan daha çekici görünen bireylerle karşılaştırmaya yönelik kendiliğinden eğiliminde atıfta bulunur.

Bu yeni bir şey değil, ancak sosyal medyada şiddetleniyor. Kullanıcılar hayatlarının olumlu yönlerini vurgular ve kendilerini dengeli, popüler ve memnun olarak sunarlar.

Bununla birlikte, bu, olumsuz bir öz değerlendirme ile sonuçlanan güçlü normatif kısıtlamalara yol açar, böylece benlik saygısını düşürür ve depresif semptomların ortaya çıkmasını teşvik eder. Morgiève, "Dolayısıyla, depresyonu yaratan sosyal medya değil, daha ziyade aşırıya kaçan karşılaştırma fenomenidir" diye özetledi.

Sosyal ağlarla ilgili ikinci sorun, "FOMO" ile gösterildiği gibi zorlayıcı ve kontrolsüz davranışlara veya bir şeyleri kaçırma korkusuna yol açabilen, gözlemsel öğrenme yoluyla bağımlılık davranışını teşvik etme eğilimleridir. 

Bu nedenle, "sosyal medya bağımlılığı" adı verilen belirli bir varlığı tanımlama fikri de hızla terk edildi. Bu korkuyu ve dolayısıyla bu eğilimi yaratan, tıpkı haber beslemeleri gibi (kişiselleştirilmiş bir haber listesinin sürekli güncellenmesi) sosyal medyanın özellikleridir.

"İkame" kullanım üçüncü ana kategoridir. Bu, çevrimiçi ortamda harcanan zamanın çevrimdışı olarak harcanan zamanın yerini aldığı zamandır. Aşırı kullanıcılar, bir yalnızlık duygusu ve yakın bağlantıların eksikliğinin farkında olduklarını bildirirler.

Sıkıntının Dili

Yapay zeka ve makine öğrenimini kullanan ilk çalışmalar, dijital bir sıkıntı dilinin var olduğunu gösterme eğilimindedir. Araştırmacılar, kendinden tiksinme, yalnızlık, intihar, ölüm ve kendine zarar verme ile ilişkili temaların, en yüksek düzeyde depresyon sergileyen kullanıcılarla ilişkili olduğunu fark ettiler.

Dilin yapısı (daha fazla kelime, daha fazla "ben" kullanımı, ölüme daha fazla referans ve daha az fiil içeren) sıkıntı içindeki kullanıcılarla ilişkiliydi.

Araştırmacılara göre, tipik bir sosyal medya uygulaması olan vaguebooking - "daha iyi günler geliyor" gibi endişe uyandırabilecek bir yazı yazmak - intihar düşüncesinin önemli bir yordayıcı faktörüdür. Görsel bir sıkıntı dilinin de var olduğu bildiriliyor - örneğin, Instagram'da hiçbir iyileştirme yapılmayan siyah-beyaz mürekkep hokkası filtresi gibi daha koyu gölgelerin kullanılması.

İnternet Riskleri ve Tehlikeleri

Dijital ortamlar birçok risk ve tehlikeyi beraberinde getirmektedir. İntihar anlaşmaları ve çevrimiçi intiharlar (2016'da Periscope'ta genç bir kızın intiharı gibi) nadir olmakla birlikte viral hale geliyor. Aynı şey zorluklar için de geçerlidir. 2015 yılında, Mavi Balina Mücadelesi, iyi huyludan dramatik olana kadar 50 mücadeleden oluşan bir listeden oluşuyordu ve son zorluk "intihar"dı.

Sosyal medya hızlı bir şekilde olumlu tepki vermeseydi, haber medyaları viral başarısına katkıda bulunabilirdi.

Trolling, kıvılcım çıkarmak veya sıkıntıya neden olmak amacıyla kışkırtıcı içerik yayınlamaktan ibarettir.

Ergenlerin karşılaştığı en yaygın çevrimiçi risk olan siber zorbalık, yanlış, utanç verici veya düşmanca bilgilerin tekrar tekrar yayılmasıdır.

Büyüyen bir tehlike, cinsel içerikli mesajlaşmadır (müstehcen fotoğraflar, mesajlar veya resimler göndermek, almak veya iletmek). Cinsel içerikli mesajlaşmanın ciddi potansiyel sonuçları arasında, rıza olmaksızın yasadışı içeriğin dağıtılması olarak tanımlanan intikam pornosu veya siber tecavüz yer alır.

İntiharla ilgili bazı çevrimiçi içeriğin, intihar girişimini hızlandırmanın yanı sıra intihar fikri veya yöntemiyle ilgili olarak düşündürücü bir etki yaratabileceği hipotezi göz önüne alındığında, intihara maruz kalma riski artık göz ardı edilmemelidir.

Morgiève, "İntihar yorumları yayınlayan insanlar, üyelik bağları (üyelikler, arkadaşlıklar) ve faaliyetler (retweetler, beğeniler, yorumlar) ile yakından bağlantılı topluluklardadır" dedi.

Ancak bu topluluklarda, hızla ve tekrar tekrar yayılan duygusal olarak yüklü bilgiler, ortak ruminasyonu teşvik edebilir, bu nedenle, 2017 yılında Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Bölümü'nden Charles-Edouard Notredame tarafından geliştirilen "intihar dünyası" kavramı ortaya çıkabilir. Lille Üniversite Hastanesi. Bu da Werther etki modeline dayalı intihar bulaşmasını üretebilir ve artırabilir.

Birçok örnekten sadece biri, Los Angeles'ta intihar oranını %40 artıran Marilyn Monroe'nun 1962'deki intiharıdır. Werther etkisi özellikle önemlidir, çünkü iki yanlılık mevcuttur: prestij yanlılığı (insanın hayran olduğu kişiyle özdeşleşme) ve benzerlik yanlılığı (bana benzeyen kişiyle özdeşleşme).

Benzerlik yanlılığı ergenlik döneminde en belirleyici olanıdır. Werther etkisinin pozitif karşılığı Papageno etkisidir. Belçikalı şarkıcı-söz yazarı Stromae'nin bu yılın başlarında, gençlerin acılarını fark etmelerini ve yardım aramalarını sağlayan intihar düşüncelerinden bahsettiği televizyon görüntüleri, Papageno etkisinin bir örneğidir.

Sosyal Ağlarda Destek?

Sosyal medya bağlılığı, yani kendi dışında anlamlı bir şeye bağlı olma hissini artırabilir. Bağlılık, psikolojik esenliği ve yaşam kalitesini artırır.

Sosyal medyanın özellikleri, hem kullanıcıların sosyal alanını artırarak nesnel olarak hem de sosyal aidiyet ve öznel iyi oluş hissini güçlendirerek öznel olarak bağlantılılık unsurlarını geliştirebilir.

Facebook'u ve onun "yıldönümü" özelliğini örnek alarak, Facebook arkadaşlarının sayısı arttıkça, daha fazla kişinin kendilerini bir topluluğa bağlı olarak gördüğü gösterilmiştir.

Morgiève, "Y kuşağı veya 1980'lerin başı ile 1990'ların sonu arasında doğan insanların, psikolojik ıstırap ve onu hafifletme girişimleriyle yeni bir ilişki kurmak için dijital sosyal çevreden yararlanma olasılıkları daha yüksek" dedi.

Ayrıca, yardım aramak için doğal olarak dijital alana yönelmeleri daha olasıdır. Giderek daha fazla sayıda insan, akıl sağlığı hakkında bilgi almak için internette arama yapıyor ve destek almak için deneyimlerini paylaşıyor."

Bir örnek, LGBTQ+ bireylerinin ergenliklerinde zorluklarla nasıl başa çıkmayı başardıklarını anlatan hikayeleriyle çevrimiçi akran topluluklarının yapısının iyi bir örneği olan It Gets Better Projesidir. Bu şekilde, sosyal medya, genellikle dijital alanın dışında bulunmayan akranları ve olumlu kaynakları belirlemeye yardımcı oluyor gibi görünüyor. Sonuç olarak, uyması kolay son derece güçlü sosyal medyadaki normatif modeller sayesinde, bu çevrimiçi akran destek toplulukları, sosyal etkileşimleri kolaylaştırma ve hem umut hem de bir gruba ait olma duygusunu pekiştirme potansiyeline sahiptir."

Bakıma Erişimi Teşvik Etmek

Morgiève'in görüşüne göre, "intihar girişimlerinin sayısının [kanıtladığı] gibi, özellikle en çok ihtiyaç duydukları anda destek eksikliği göz önüne alındığında, özellikle ergen ruh sağlığı alanında bakıma erişim son derece kritiktir.

"Bunu açıklayabilecek iki tür yardım arama engeli vardır. Birincisi yapısal engellerdir: yardım çok pahalı ya da çok uzaktır ya da bekleme çok uzundur. İkincisi, yardıma ihtiyacın reddi de dahil olmak üzere kişisel engellere atıfta bulunur, Bu, kendi kendine yeterli olma yanlılığını, kişinin kendisine yardım edilemeyeceğini hissetmesini, yakın arkadaşları ve ailesini rahatsız etmeyi reddetmesini, damgalanma korkusunu ve utanç duygusunu içerebilir."

Bu tür engellerin üstesinden gelmek özellikle zordur çünkü bakım verenlere ve bakıcılara ilişkin inançlar sınırlayıcıdır (bakıcının gizliliği, güvenilirliği ve yeterliliği ile ilgili şüpheler). Bu durum özellikle ergenlerde özgürleşme ve kimlik geliştirme isteği nedeniyle görülmektedir. Dolayısıyla [yardım ilişkisi] tabi olma veya yabancılaşma olarak deneyimlenebilir.

Olumlu bir kayda göre, yardım aramanın önündeki bu engellerin üstesinden gelinmesini sağlayacak olan şey, sosyal medyanın tam da özellikleridir. Her yerde mevcut olmaları, gençlerin hareketlilik eksikliğini ve bölgesel eşitsizlikleri telafi ediyor. Ayrıca, engellemeleri azaltırken, takdir ve kullanım özgürlüğü sağlar.

Sosyal medyanın ücretsiz olması, finansal ve organizasyonel maliyetler gibi yapısal engellerin yanı sıra kişisel engellerin de üstesinden gelmekte, dolayısıyla katılımı kolaylaştırmakta ve motivasyon maliyetini azaltmaktadır. Dissosiyatif takma ad veya anonimlik, kendini ifşa etmeyle ilişkili güvenlik açığı hissini ve ayrıca gizliliğin ihlali korkularını azaltır.

Morgiève bunu şu sözlerle özetledi: "Gençler intihar düşünceleri hakkında konuşmadıkları için çevrimdışı yaşam sessizken, çevrimiçi yaşam konuşma, ilişkiler ve deneyim paylaşma konusundaki kısıtlamaları gerçekten ortadan kaldırıyor. Böylece internet, ergenlere kendilerini ifade etmeleri için yeni fırsatlar sunuyor."

Profesyoneller Dijitalleşiyor

Fransa her saat başı bir intihar (yılda 8885 ölüm) ve her 4 dakikada bir intihar girişimi kaydediyor. 1950'lerden bu yana, S.O.S. gibi hükümet tarafından finanse edilen telesağlık önleme ve yardım (PADS) programları. Amitié, Suicide Écoute, SOS Suicide Phénix, vb. geliştirilmiştir. Değerleri ve ilkeleri anonimlik, yönsüzlük, yargılamama ve tarafsızlıktır. Bu kâr amacı gütmeyen tekliflere ek olarak, geçen Ekim ayında Sağlık ve Önleme Bakanlığı tarafından profesyonel bir tele-önleme programı, haftada 7 gün, günde 24 saat dinlemeye hazır profesyonellerle birlikte gizli intihar önleme yardım hattı 3114 başlatıldı.

Değerleri ve ilkeleri arasında gizlilik, proaktiflik, ilgi ve başkalarını önemseme yer alır. Bugüne kadar 17 merkezden 13'ü açıldı. 6 ay içinde, günde ortalama 400 ila 500 arama olmak üzere 50.000 arama aldılar. Özel sohbet uygulaması, kullanıcılar (intihar girişiminde bulunanlar) ile birlikte tasarlanmıştır. Ve şimdi sosyal medya da katılıyor. Örneğin, bir TikTok kullanıcısı "intihar" kelimesini her yazdığında 3114 numaralı yardım hattı görünüyor.

Morgiève, sunulan konuyla ilgili herhangi bir çıkar çatışması olmadığını belirtmektedir. 

KAYNAK https://www.medscape.com/viewarticle/976522#vp_1