Ortodontik Tedavi Sırasında Uyulması Gereken Kurallar

Ortodontik tedaviye başladıktan sonra:

Braketlendikten sonraki ilk hafta sizin için zor olabilir. Dişlerinizde ağrı ve sallanma hissederseniz sebebi tellerin dişlere uyguladığı basınç sonucu hareketin başlamasıdır. Bu ağrı en fazla 1 hafta sürdükten sonra kaybolur. Bu süre içinde eksik beslenmemeye dikkat edin. (et suyu, püre, sebze, pilavlar, asitsiz meyve suları) Aspirin dışındaki Parol gibi ağrı kesicilerden günde 1-2 kez kullanabilirsiniz. Ağız mukozasında bir tür geçici nasırlaşma meydana gelecek ve zamanla bu tahrişleri daha az hissedeceksiniz.

Her yemekten sonra veya sadece bir şeyler atıştırmış olsanız bile dişlerinizi fırçalayınız. Ardından antibakteriyel ağız gargarası kullanınız. Bu sayede ortodontik tedaviniz sırasında diş yüzeylerinde plak birikimi, diş çürükleri ve dişeti hastalıkları önlenebilir. Ortodontik tel veya aparey kullanan bireyler, ağız bakımına daha çok önem vermelidir. Ortodontik tedavide amaç sağlıklı düzgün beyaz dişlerin oluşturduğu bir gülüş elde etmektir.

Diş telleri, bantlar veya pekiştirme apareyleri yiyeceklerin tutunmasına sebep olur ve fırçalamak zorlaşabilir. Biriken plak içinde bakteriler yiyecek ve tükürük bulunur, bu plak uzaklaştırılmazsa diş ve dişeti hastalıklarına ve çürüklere neden olabilir.

Ortodontistinizin size önerdiği fırça ve macunu sürekli kullanmalısınız. Eğer hemen fırçalayamazsanız bile en azından ağzınızı su ile çalkalayınız. Dişlerinizi fırçalarken, dişetinden dişe doğru süpürme tarzında fırçanız diş etinize masaj yapacak şekilde fırçalayınız. Günde en az bir kere diş arası fırçasıyla braketlerin kenarlarını ve tellerin altını temizleyiniz.

Diş fırçalama sonrasında –varsa- ortodontik apareyinizi de macun kullanmadan fırçalayınız. Apareyiniz için ayrı bir fırça kullanmayı tercih edin. Gerekirse protez temizlemek için kullanılan tabletlerden edinip düzenli aralıklarla içinde bekleterek daha temiz olmalarını sağlayabilirsiniz.

Diş fırçalamanız bittiğinde dişlerinizin yeteri kadar temizlendiğini muhakkak kontrol ediniz

Ek bilgiler - Florürlü diş macunu kullanın.- Eğer daha önceden kullanmakta olduğunuz ağız duşu varsa kullanmaya devam ediniz.

- Fırçalama sürenizi 3 dakikanın altına düşürmeyin.

- Mumlu diş ipi kullanın.

- Sert veya yapışkanlı yiyeceklerden uzak durun.

- Düzenli diş hekimi kontrolünüzü ihmal etmeyin.

- Dilinizi de fırçalayınız.

Braketlerle Yemek Yeme

Tellerinize ve braketlerinize zarar vermemek için bazı yiyeceklerde dikkatli olmalısınız. Çünkü braketleriniz ya da telleriniz çok sık çıkıp koparsa tedavi süresi uzayacaktır. Sert ve yapışkanlı gıdaları yemeyiniz.

Yememeniz gereken yiyecekler:

*Sakız, lokum, karamel gibi yapışkanlı şeyler.

*Patlamış mısır, cips, buz.                              

*Kızarmış ekmek, simit, pizza.

*Kuruyemiş, fındık, şeker gibi sert gıdalar

*Mısır koçanı, havuç, ayva gibi esneme özelliği olan gıdalar.

*Kola, gazoz vb. asitli içecekler.

*İçinde çekirdeği olan meyveler çekirdekleri elde çıkarıldıktan sonra yenebilir.(zeytin, kiraz, vişne, yeşil erik, hurma gibi)

* Sakız çiğnemek

Rahatlıkla yenilebilecek yiyecekler:

*Sert meyvelerin dilimlenerek, çekirdekli meyvelerin çekirdekleri çıkarılarak yenmesi gerekmektedir. *Çok sert olmayan tüm meyveler.

*Sert olmayan tüm protein kaynakları, balık, kırmızı et, tavuk. (Kemikli eti sıyırmak da yasak)

*Süt ve süt ürünleri, peynir, puding gibi yumuşak yiyecekler

*Ekmek, kek gibi gıdalar.

*Tüm sebzeler.

*Tüm deniz ürünleri.

Müzik aletlerinin kullanımı ve spor faaliyetlerinde diş telleri ve ortodontik apareylerin kullanımı

Nefesli enstrümanlar diş tellerinize zarar verebilir. Çalarken dikkatli olunmalıdır. Eğer çıkarılabilen hareketli bir apareyiniz varsa çalmadan önce çıkarmalısınız.

Sportif aktivitelerde hareketli apareyiniz varsa çıkartın, diş telleriniz varsa bir koruyucu kullanabilirsiniz.

Ağız İçi Lastikler

Ortodontik tedavide kullanılan lastikler çenenizin ve dişlerinizin doğru konuma gelmelerini sağlarlar. Doktorunuzun size belirttiği şekil ve sürelerde elastiklerinizin takılmaması tedavi sürenizi uzatabilir ve istenilen tedavi sonucuna ulaşılmasını engelleyebilir. Lastiklerinizi sadece yemek sırasında çıkartınız ve dişlerinizi fırçaladıktan sonra hemen geri takınız. Yanınızda fazla lastik bulundurursanız kopması veya kaybolması durumunda yenileri ile değiştirebilirsiniz. Eğer lastikleriniz biterse sonraki randevunuzu beklemeden doktorunuzdan isteyiniz. Lastikler ilk takılmaya başlandığında dişleriniz hareket edeceği için dişlerinizde ağrıya sebep olabilir. Düzenli kullanmaya başladıktan sonra birkaç gün içinde ağrınız geçecektir. Bu dönemde ağrı kesici kullanabilirsiniz. Eğer lastikleriniz sürekli kopuyorsa doktorunuza bildiriniz.

Ortodontik Tedavide Oluşan Diş Ağrısı ve Rahatsızlıkların Giderilmesi

Ortodontik tedaviniz süresince her kontrole gidişinizi takip eden birkaç gün boyunca dişlerinizde hassasiyet veya ağrı olabilir. Bu dönemde hafif ağrı kesicilerden faydalanabilirsiniz. Ortodontik teller dil dudak veya yanağınıza rahatsızlık verebilir. Genellikle bir iki hafta içinde yumuşak dokular uyum sağlayarak güçlenirler, duruma adapte olurlar. Yara bölgesine temas eden braket üzerine mum koyarak rahatsızlığınızı azaltabilirsiniz.

Bu dönemde;

- Yumuşak meyveler, meyve suları

- Yumuşak ve pişmiş sebzeler

- Çorbalar, püreler

- Yumuşak ekmekle yapılan sandviçler

- Makarna 

- Yumurta, balık

gibi yiyecekler yiyebilirsiniz.

Ortodontik Tedavide Çene Ağrısı

Ortodontik tedavide sırasında oluşabilecek çene ağrısını önlemek için;

- Sakız çiğnemeyin

- Tedavinizin ilk dönemlerinde yumuşak gıdaları tercih edin

- Yiyeceklerinizi küçük parçalara bölerek yiyin

- Çok sert gıdaları yemeyin                            

  DİŞ TELİ BAKIMI NASIL YAPILIR?

Diş teli tedavileri sırasında en çok dikkat edilmesi gereken nokta ağız bakımıdır. Bunu sağlamak için hastalar yanlarında sürekli olarak diş fırçası ve ara yüz fırçası bulundurmalı ve her yemekten sonra dişlerini fırçalamalıdırlar. Hastaların kullandıkları diş fırçaları yumuşak ve küçük olmalıdır. Ortodonti hastalarına özel diş fırçaları üretilmekte olup  bu diş fırçaları temin edilmelidir.

Diş teli bakımı şu şekilde yapılır:

       **    Diş ile diş etlerinin birleşim yeri dikkatlice temizlenmelidir.

       **    Ara yüz fırçası ile braketler arası temizlenmelidir.

       ** Dişler fırçalanırken çok sert fırçalamadan kaçınılmalıdır bu durum braketlerinizin kopmasına ve tedavinizin aksamasına neden olabilmektedir.

**   Tüm bunlara ek olarak diş ipi ile dişler arası bölgeler temizlenmelidir.

**   Diş macunu seçiminde dikkat edilecek husus, diş macununun fluorid içerip içermediğidir. Ortodontik tedavisi gören hastalar fluorid içeren diş macunları tercih edilmelidir.

**   Ağız gargaraları gibi yardımcı ajanlar gerektiği zamanlarda diş hekiminizin tavsiyesi üzerine kullanılabilir. Antibakteriyel ağız gargarası kullanılmalıdır.

Diş teli bakımı için dikkat edilmesi gerekenler

Diş teli bakımı sağlıklı bir ortodonti tedavisi için tek başına yeterli değildir. Bu nedenle hastaların dikkat etmesi gereken birkaç husus daha bulunmaktadır. Bunlar şöyledir:

**   Şekerli ve tatlı yiyeceklerin azaltılması,

**   Sert ve yapışkan yiyeceklerden (sakız vs) uzak durulması

**   Yumuşak ve hafif yiyeceklerin tercih edilmesi

**   Sigaradan uzak durulması

Ortodontik tedavide karşılaşılan acil durumlar ve çözümleri için lütfen tıklayınız.

Dr.Dt. Mustafa Yasin YETER

Eskişehir Ortodonti Uzmanı

#ortodonti #ortodontist #distelitedavisi  #dişteli #eskişehir