Torasik çıkış sendromu - Torasik outlet sendromu

Üst ekstremitelere giden nörovasküler yapıların torasik çıkış bölgesinde sıkışmasından kaynaklanan bir sendromdur. 

Etkilenen anatomik yapılar, klinik belirtiler ve bulguların niteliğine göre üç farklı tip tanımlanır (bu tipler tek başına olabildiği gibi, ikisi ya da üçü birlikte olabilir);

• Nörojenik torasik çıkış sendromu: Olguların büyük çoğunluğu (yaklaşık %94) brakiyal pleksus basısına bağlıdır
• Venöz torasik çıkış sendromu: Olguların %5’i vena subclavia ve/veya vena axillaris basısı sonucunda oluşur
• Arteryel torasik çıkış sendromu: Arteria subclavia ve/veya arteria axillaris basılarının oluştuğu olgular oldukça seyrektir.
• Kombine torasik çıkış sendromu: Vaküler ve nörojenik bulguların birlikte olduğu olgulardır (yaklaşık %8).

 Nedenler ve Bulgular

• Nörojenik torasik çıkış sendromu: Bası (kompresyon) nedenleri: Bölgedeki nöronal yapılar üzerindeki akut ya da kronşk basıların sonucudur; servikal kosta basısı, musculus scalenus anterior kasılması, boyun ve kollarda ani yön değiştirme (boynun kuvvetli bir şekilde döndürülmesi), boyun travmaları başlıca nedenlerdir. Horner sendromu, yüzde terleme olmaksızın, ptozis, ipsilateral pupiller, daralma ve vazodilatasyon klinikte saptanan başlıca bulgulardır. Başlangıçta bir kolda ve/veya elde beliren ağrı, duyu kusurları, uyuşukluk ve güçsüzlük; zamanla omuza, boyuna ve sırtın üst kısmına yayılır. Tabloya başağrısı da eklenir. Ağrı nedeniyle kulanılmamaya başlayan kaslarda inaktivitre atrofisi belirir. 
•  Venöz torasik çıkış sendromu: Vena subclavia’nın parsiyel ya da tam obstrüksiyonu ilr ilgili bulgular saptanır. V.subclavia ile v.jugularis’in vena innominate’yi oluşturdukları bölgedeki konjenital darlık bulunması önemlidir.  Efor-yoğun kol hareketleri (halter, yüzme, boks, vb) ve koagülopatiler önemli tetikleyici faktörlerdir. Damar duvarına gelen kronik bası ve iritasyonu staza ve tromboza neden olur.
• Arteryel torasik çıkış sendromu: Servikal kosta, yumuşak doku patolojileri (ligamanlar, fibröz bantlar ve skalen kaslar) ve travma sonrası gelişen sikatrisler (boyun-omuz travması, klavikula kırığı). Kronik basılar arterlerde intimal hasar, fibrozis, duvar kalınlaşması ve sonuçta lümen daralması vardır. Başlangıçta güçsüzlük, parestezi, ağrı, solukluk ve filiform nabız gibi belirti ve bulgular görülür. Akut basıların neden olduğu iskemiler, el ağrısı ve küçük arterlerde mikroembolizasyonu ve parmaklarda gangren ya da ülserlere neden olur.