Polikistik böbrek hastalığı (erişkin tip)
Erişkin polikistik böbrek hastalığı, otozomal dominant yolla aktarılan kalıtsal bir hastalıktır. 3 çocuklu bir ailede çocukların ikisi polikistik böbrek hastasıdır; öteki kardeşte böbrek etkilenmesi dışındaki bulgular (karaciğer-pankreas-dalak kistleri) olabilir. Olguların %5-8’inde aile öyküsü yoktur (spontan mutasyonlar). Her 400-1000 kişiden 1'inde görülür; kronik böbrek yetmezliği olgularının % 5-10'unu oluşturur. Kistik epitelin proliferasyonunda epidermal büyüme faktörü (EGF) uyarıcı etkisi belirlenmiştir:
- PKD1 (kromozom 16p13) geni mutasyonu (%85-90)
- PKD2 geni (kromozom 4q2) mutasyonunun (%10-15)
Morfoloji
- Böbrekler büyük
- Proksimal ve distal tubulus epitel hücreleriyle döşeli, çapları 3 ila 4 cm'ye kadar olan kistler (kistler nefron boyunca herhangi bir yerde ortaya çıkar ve komşu parankimi sıkıştırarak atrofisine neden olur)
- Nefronlar giderek ortadan kalkar
- İleri evrelerde yaygın interstisyel inflamasyon ve fibrozis
Klinik bulgular ve Komplikasyonlar
- Böbrek yetmezliği gelişene dek asemptomatik
- İlk belirti renal hipertansiyon
- Kistik dilatasyon sırasında kanama ağrı ve hematüriye
- Poliüri
- Proteinüri
- Böbrek yetmezliği
- 50 yaşına dek PKD1 mutasyonlarında %35, PKD2 mutasyonlarında %5
- 60 yaşına dek PKD1 mutasyonlarında %70, PKD2 mutasyonlarında %15
- 70 yaşına dek PKD1 mutasyonlarında %95, PKD2 mutasyonlarında %45
- Renal hipertansiyon (%40): hipertansif kalp hastalığı - hipertansif beyin kanaması
- Karaciğerde biliyer kistler (%40): polikistik karaciğer hastalığı
- Pankreas kistleri (%30)
- Dalak kistleri (%30)
- Mitral kapak prolapsusu (%20-25)
- Üriner sistem infeksiyonları (%25)
- Ürolityazis
- Willis polgonu anevrizması kanaması (%15) (subaraknoid kanamalar)
9
12
0
0
0
0
0