Periapikal infeksiyon - Pulpitis
Periapikal infeksiyonlar, genellikle yaş gangren niteliği gösteren, diş köklerinin uçlarında pulpa nekrozunun komplikasyonu olarak meydana gelen akut (periapikal abse) ya da kronik infeksiyon (apikal granülom) niteliğindeki yangılardır
- Periapikal infeksiyonların başlangıcı genellikle pulpa yangıları (pulpitis) ya da periodontal infeksiyonlardır; bazı olgularda iki bileşen de etkindir (endo-perio)
- Pulpitisler, organizmanın çeşitli yerlerindeki yangılardan farklı nitelikler içerirler
- Katı dokularla çepeçevre kuşatılmış olan pulpadaki akut yangının tek belirtisi ağrıdır (dolor); akut yangıya özgü calor, rubor, tumor gibi bulgular algılanamaz
- Periapikal bölgeyi etkileyen yangı (pulpadaki kan dolaşımının “terminal arter” sisteminden oluşması nedeniyle) güçlü tromboza ve/veya ödeme yol açar
- Ortaya çıkan dolaşım bozukluğu infarkt ile sonlanabilir
- Pulpa yangılarında, kan dolaşımı bozulduğu için antibiyotik tedavisi etkisiz kalır
- Canlı etkenlerin pulpaya ulaşabildiği periodontal infeksiyonlarda ve derin çürüklerde sık görülen bakteriyel pulpitisler ve gangrenler, periapikal lezyonların başlangıcını oluşturur
- Periodontal aralıktaki yangılarda ilaç tedavisi başarılı olabilir
PULPA YANGISI | Etyoloji | Klinik bulgular | Patoloji |
Fokal reversibl pulpitis | Kimyasal ve fiziksel nedenler | Hafif ağrı | Fokal hiperemi |
Akut pulpitis | Canlı etkenler | Güçlü ağrı | Ödem, hiperemi, nötrofil polimorf infiltrasyonu |
Kronik pulpitis | Kimyasal ve fiziksel nedenler | Hafif | Fibrozis, lenfosit, plazma hücresi |
Kronik hiperplastik pulpitis (pulpa polipi) | Pulpayı açığa çıkaran çürük | Açık pulpa üzerinde granülasyon dokusu | Granülasyon dokusu |
- Periapikal yangının önlenemediği olgularda infeksiyonun çene kemiğini de etkilemesiyle "osteomyelit" tablosu belirir
- "Osteomyelit" nitelemesi, kemik korteksi ve kemik iliğinin birlikte etkilendiği yangılar için kullanılır
- Etyolojisinde önemli olan mikro-organizmalar piyojen bakteriler, M.tuberculosis ve mantarlardır
- Canlı etkenler, kemiğe ulaşmak için 3 yol izler;
- Hematojen yayılma: organizmanın başka bir bölgesinde bulunan infeksiyon odağındaki canlı etkenlerin kan dolaşımı ile kemiğe ulaşmasıdır (metastatik infeksiyon).
- Komşuluk yolu: çevredeki bir infeksiyonun kemik dokusunu da etkilemesinin sonucudur. Yanıklar, periodontal ve periapikal infeksiyonlar, vaskülitler başlıca nedenlerdir.
- Direkt inokülasyon: canlı etkenlerin bir travma (açık kırık) ya da cerrahi girişim (çekim, implant) sırasında kemik dokusuna bulaşmasının sonucudur.
29
6
0
0
0
0
0