İnfektif endokardit - Bakteriyel endokardit
Kalp kapak endokardında bakteri kolonizasyonu ve kapaklarda destrüksiyonla karakterize, akut ve subakut tipleri olan infeksiyon hastalığıdır. Bakteriyemilerde dolaşıma giren canlı etkenler, deforme kalp kapaklarına yapışarak koloniler yapar, kolay parçalanan trombusların (verrülerin) oluşumuna yol açar. Bakteri zenginliği nedeniyle yumuşak olan verrülerden kopan küçük emboluslar sistemik dolaşıma girer, septik tromboembolizme ve metastatik infeksiyonlara neden olur. Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis, grup B (beta-hemolitik) streptokoklar bu tür olgularda en sık saptanan canlı etkenlerdir. Kalp kapağı protezi olan hastalarda, Gram(-) çomaklar ile Candida türleri de bulunabilir. Romatizmal kalp hastalığı, konjenital kalp hastalıkları, mitral kapak prolapsusu ve dejeneratif kalp hastalıkları (kalsifiye aort stenozu, Marfan sendromu, sifilis) kapak deformasyonlarına ve infektif endokarditlerin oluşumuna uygun ortamı hazırlayan kalp hastalıklarının başlıcalarıdır. Kalp kapaklarında defekt bulunan her hastada bakteriyemi ile birlikte endokardit ortaya çıkması küçük bir olasılıktır; ancak, hastada immunosupresyon, diabet, nötropeni, alkol kullanımı söz konusu ise endokardit riski de artar. Ağıziçi travmatik girişimlerin büyük bir bölümünde bakteriyemi görülür.
Kalp kapaklarının klinik ve patoloji açısından 2 türü olan yangısı
- Lezyonlar normal kalp kapaklarında
- Nekrotizan, ülseratif ve invazif lezyonlar
- Kapaklarda bakteri septik trombuslar; myokard ve/veya aort içine bakteri invazyonu; abseler)
- Splenomegali
- Görece sık saptanan etkenler
- Staphylococcus aureus
- Streptococcus pyogenes)
2. Subakut bakteriyel endokardit
- Lezyonlar deforme kalp kapaklarında (çoğunluklar romatizmal kalp hastalığının sekeli)
- Kapak lezyonları hafif
- Kapaklarda az sayıda bakteri septik trombuslar
- Görece sık saptanan etkenler
- Staphylococcus epidermidis
- Streptococcus viridans
Risk faktörleri (nötropeni ve immünsupresyon varlığı risk faktörlerinin etkisini kolaylaştırır)
- Mitral kapak prolapsusu
- Konjenital kalp hastalığı (Patent ductus arteriosus, Fallot tetralojisi, interventriküler septal defekt, biküspid aorta kapağı)
- Kalp kapak deformasyonları (mitral kapak %85, aorta kapağı %50)
- Eroin bağımlılığı (injeksiyon bölgesindeki S.aureus bakteriyemisii mantar infeksiyonu)
- Kalp kapak protezleri (gram-negatif aerobikler, streptokoklar ve enterokoklar, mantarlar)
- Yatrojen bakteriyemi (diş çekimi, sonda uygulaması, jinekolojik girişimler, vasküler kateter uygulaması)
- Yaş (kalp kapaklarındaki dejeneratif değişiklikler: kalsifiye aort stenozu)
- Diabetes mellitus (yüksek bakteriyemi olasılığı)
- Gebelik
- Ekstrasellüler matriks bozuklukları (örnek: Marfan sendromu)
- İnfeksiyon hastalığı sekeli (sifilis)