Fokal epitelyal hiperplazi (Heck hastalığı)

Human papilloma virüsünün (HPV13, 32, 11) neden olduğu lezyonlardır. Özellikle HIV pozitif hastalarda giderek artan bir sıklıkta görülmektedir. Kronik travmalar ve vitamin eksiklikleri, lezyonların oluşmasında hızlandırıcı ya da tetikleyici etki gösterebilir. Ağız mukozasının her yerinde oluşabilir; dil, yanak ve dudak mukozaları en sık rastlanan lokalizasyonlardır. Mukoza üzerinde çok sayıda, yumuşak kıvamlı, mukoza renginde, sınırları belirgin papüler ve nodüler yapılar görülür. Yoğun iritasyonun altındaki lezyonlarda hafif bir hiperkeratoz gelişir.

Mikroskopisinde saptanan en önemli bulgu akantozdur. Bazı lezyonlarda hafif bir parakeratoz ile karşılaşılabilir. Spinal hücrelerin bir bölümünde spongioz ve balonlaşma izlenir. Yüzeye yakın epitel hücrelerinde çekirdek morfolojileri bozulur; piknozis ve karyoreksis saptanır. Piknotik çekirdeklerin çevrelerinde berrak bir çember olabilir (koilositik hücre yapısı). EM incelemelerinde, epitel hücrelerinin çekirdeklerinde ve sitoplazmalarında virüs partikülleri görülür. Laser-dissection microscopy-assisted gene expression profiling yöntemiyle yapılan araştırmalarda, özellikle HPV32’nin spinal hücrelerde güçlü proliferasyon dürtüsü oluşturduğu belirlenmiştir. Ayırıcı tanıda, spinal hücre proliferasyonları sonucunda oluşan tüm lezyonların (papilloma, verruca vulgaris, condyloma, vb) değerlendirilmesi gerekir.

Özgün bir tedavisi yoktur. İmmunosupresyonu olmayan hastalarda, HPV infeksiyonunun gerilemesiyle birlikte silinebilirler. HIV pozitif hastalarda cerrahi yöntemlere başvurulabilir, ancak residivler sıktır.