Flebotromboz - Tromboflebit

Flebotromboz

Kalp yetmezliği, varisler, yatalaklık, uzun süreli hareketsizlik, büyük travmalar ve ameliyatlar, gebelik ve doğum gibi nedenlerle venalardaki kan akımının yavaşlamasına bağlı trombus oluşması olgusudur. Kan akımında yavaşlamanın neden olduğu hipoksi veya anoksi endotel hücrelerini etkiler, damar içyüzünün parlak yüzeyi bozulur. Flebotromboz klinikte genellikle sessiz seyreder (venalardaki spazma bağlı hafif ağrı saptanabilir). Trombusun distal kesimindeki bölgelerde ödem olabilir. Derin ven trombozlarının en önemli komplikasyonu akciğer embolizmidir. 

Flebotromboz, venaların boşalmasının aksadığı olgularda sık görülür:

• Venöz staz
  • Kalp yetmezliği
  • Kronik venöz yetmezlik sendromları
  • Yaşlılarda varisler
  • Fleboskleroz
• Metabolizmanın ve dolaşımın yavaşlaması (uzun süreli hareketsizlik)
  • Yatalaklık
  • İyileşme dönemi uzayan hastalıklar
  • Uzun yolculuklar
• Kanın pıhtılaşma eğiliminin artması
  • Büyük ameliyatlar
  • Büyük travmalar
  • Postnatal dönem
  • Oral kontraseptif kullanımı
  • Yüksek östrojen düzeyi
  • Kanserler
• Orak hücreli anemi
• Mezenterik venaların primer trombozu (idiopatiktir, bağırsak infarktı yapar)
• Vena cava inferior ve superior trombozu (bazı retroperitoneal ve mediastinal hastalıklarda oluşur, embolizm yapmaz)

Tromboflebit

 İnfekte dokudaki bir vena çeperinde septik trombus oluşması olgusudur. Venaların etkilenmesi genellikle yangılı bir bölgeden geçmeleri sonucunda olmaktadır; vena çeperi yangılıdır, trombus buna eklenir. Klinikte trombusun etkisiyle spazm ve ağrı vardır. Özellikle piyojen kokların etken olduğu olgularda bazan bu koklar trombusun içine girerek onları eritir (thrombophlebitis suppurativa). Parçalanan trombus septik embolizm ve piyemi ile sonlanır. Akciğer embolizminde piyemik absecikler oluşur.

• İrinli tromboflebit: Piyojen kokların neden olduğu tromboflebit 
• Phlegmasia alba dolens: nedeni belli değildir. Perinatal dönemde görülen bir venöz tromboz türüdür. İliofemoral venlerde ortaya çıkar. Çoğu olguda arteryel spazm ve lenfanjit bulguları da vardır. Klinikte bacak soluk, ağrılı ve şişkindir. İyileştikten sonra sekel olarak ödem ve varis kalabilir.
• Trombophlebitis migrans: Yüzeysel ve derin venaların tekrarlayan tromboflebitidir. Özellikle ekstremitelerde görülür. Genellikle idiopatiktir. Bir bölümü Bürger hastalığı ya da derin organların kanserleri (örneğin pankreas karsinomu) ile birliktedir. Nekrotik kanser hücrelerinden tromboplastine benzer bir madde (müsin) çıktığını ve tromboz oluşmasında rolü olabileceğini ileri sürülmektedir.