Eozinofil polimorf

Normal dolaşım kanındaki lökositlerin %1-2’si kadardır. Sayıları iki özel durumda artar (eozinofili):

• Parazit hastalıkları (kandaki eozinofil sayısı %50’nin üzerine çıkabilir)
• Tip I aşırıduyarlılık reaksiyonları (bronşiyal astma, allerji)

Doğuşları ve davranışları nötrofil polimorflara benzer; ancak, daha çok C3b, C4b, C5a, LTB4, IL-3 ve IL-5 ile aktive olurlar. Hipereozinofilisi olan hastalarda kandaki IL-5 düzeyi de yüksek bulunur.

Özgün nitelikler:

• Sitoplazma granüllerinin sayısı nötrofillerden daha azdır ancak iricedir; lökotrienler, PAF, asid fosfataz ve peroksidaz içerir. Lizozomal enzimleri yoktur. Sitoplazma granüllerinin eozinofil boyanmasının nedeni içerdikleri “katyonik protein” yapısındaki maddelerdir. Katyonik proteinler parazitlere toksik etkilidir; “major basic protein (MBP)” ve “eosinophil cationic protein (ECP)” başlıcalarıdır.
• Eozinofiller, kemotaktik maddelere tepki verirler ancak hareketleri nötrofillere göre daha yavaştır. En iyi kemotaksis eylemini “eotaxin 1, eotaxin 2” olarak bilinen kemokinlerden etkilendiklerinde yaparlar. Mast hücreleri eozinofil kemotaksisinde etkin maddeler üretirler; mast hücrelerine yaklaşan eozinofillerin ürettiği “major basic protein (MBP)” histamin salınmasında önemli rol oynar. Mast hücresi ve eozinofil polimorf ikilisinin işbirliği allerji olgularında ve parazit savaşımında çok önemlidir.
• Nötrofil polimorflara kıyasla daha uzun ömürlü fagositlerdir; dolaşımdaki yaşam süreleri 96 saati bulabilir. Dokularda 7 gün canlı kalabilirler. Eozinofillerden kökenli enzimlerin bir bölümü yangıyı baskılayıcı etki gösterir. Histaminaze histamini parçalar, arilsülfataze lökotrienleri, fosfolipaze “platelet activating factor (PAF)”ü etkisizleştirir. IgA reseptörleri vardır; fagositoz yapabilir.
• Eozinofil polimorfların ön planda olduğu en önemli olgu “bronşiyal astma”dır. Parazitlerin ortadan kaldırılması için üretilen katyonik proteinlere astma hastalarında da rastlanır.  Bronşlardaki hırpalanmalarının bir bölümü katyonik proteinlerin etkisine bağlıdır. Balgamda ve bronş epitelinde katyonik proteinler saptanır. Örneğin, MBP bronş epitelini olumsuz etkiler ve silialarında paraliziye neden olur (siliostaz). Spazmojen lökotrienler (LTC4, LTE4) bronş spazmlarının en önemli nedenidir. Astmalı hastaların balgamlarında bulunan, eozinofillerden kökenli olduğu varsayılan Charcot-Leyden kristalleri hücre membranlarından kökenli “lipofosfolipaze C” maddesinden oluşur.
• İdiopatik hipereozinofili sendromu, eozinofil polimorfların ön planda olduğu ikinci örnektir. Organların çoğunda eozinofil infiltrasyonu ve buna bağlı fibrozis izlenir.
• L-triptofan kapsülleri kullananlarda myaljiyle birlikte hipereozinofili görülebilmektedir.
• Sürrenal korteks hormonlarının arttığı durumlarda peri­ferik kandaki eozinofiller kaybolur.