Ampütasyon nöromu - Travmatik nörom
Periferik sinirlerde herhangi bir travmayla meydana gelen kesilerin sonucunda oluşan kitlelerdir. Diş çekimi ya da herhangi bir cerrahi girişim, ampütasyon nöromlarının etyolojisinde en sık rastlanan fiziksel travma türüdür. Altçene ön bölge cerrahileri foramen mentale’den çıkan sinir dallarını, altçene 3. büyükazı dişlerinin çekimi N.lingualis’i etkileyerek travmatik nöromların oluşmasına yol açabilir. Üstçene ön bölge diş çekimleri ile yanak, alt dudak, damak ve dil cerrahileri görece az etkindir.
Başlıca klinik bulgu, hastalar arasında farklılıklar gösteren atipik yüz ağrılarıdır. Özellikle kitle üzerine basınç yapıldığında saptanan ağrı yakınması tanı için önemli bir bulgudur. Etkilenen sinirlerin innerve ettiği bölgelerle ilgili nörolojik bulgular (parestezi, anestezi, tad alma bozuklukları) saptanabilir. Kitlenin eksizyonu genellikle yeterlidir.
Oluşumların kapsülleri yoktur ancak sınırları belirgindir. Kesinin distalinde kalan sinir bölümünde dejenerasyon görülürken proksimal parçada epinörial, perinörial ve endonörial kökenli hücre proliferasyonu izlenir. Proksimal uçtaki Schwann hücrelerinin, aksonal elemanların ve bağ dokusunun aşırı proliferasyonu sonucunda amputasyon nöromu adı verilen kitle oluşur. Mikroskopik incelemede, bağ dokusu ve sinir lifleri karışımından oluşan bir yapı görülür. Bazı olgularda, her iki uçta az sayıda lenfositlere rastlanabilir.