Alerjik stomatit - Kontakt mukozit - Kontakt allerjik stomatit

Duyarlı bireylerin ağız mukozasına temas eden alerjen nitelikli maddelerden etkilenmesiyle beliren tablo

• Tükürük sıvısı nedeniyle konsantrasyonları azalan ve kimyasal yapılarının değişen alerjenler, mukozadaki zengin damar ağı tarafından kısa sürede emilerek ortamdan uzaklaştırılır
• Yüksek konsantrasyondaki alerjik maddenin uzun süren etkisi sonrasında gelişen tepkilerin ilk belirtisi ağızda yanma duyusu ve hipersalivasyondur
• Zamanla ağrı, dudaklarda kaşıntı ve tad alma yakınmaları eklenir
• Klinik incelemelerde farklı tablolarla karşılaşılır; hiperemik lezyonlar, hiperkeratoz, likenoid lezyonlar, veziküller ve erozyonlar başlıca bulgulardır
  • Eritemli lezyonlar genellikle ödemle birliktedir ve akut allerjilerin sonrasında ortaya çıkar. Sakız, dişmacunu gibi maddelerin içerisinde bulunan kimyasallara karşı oluşur 
  • Ağızdaki yanma duyusu en önemli yakınmadır (ağız yanması sendromu)
  • Hiperkeratoz genellikle ağır metallere karşı oluşan bir tepkidir; lezyonlar lökoplakiyi andırır
  • Likenoid alerjik reaksiyonların büyük bölümü amalgam dolgulara karşı oluşan tepkilere bağlıdır.
  • Amalgam dolguya temas eden mukozada oluşur (dolgunun sökülmesiyle birlikte lezyonlar da silinir)
  • Altın, bakır sülfat ve palladyum klorür benzer lezyonlara neden olabilir
  • Ürtiker niteliğindeki lezyonların en önemli nedeni ağız çalkalama sıvılarındaki kimyasal maddeler (chlorhexidine) ve dişhekiminin kullandığı lastik eldivenlerdir; öteki allerjilere kıyasla daha geniş bir tepki görülür;
    • Dil, dudak, yanak, dişetlerinde ödem (angioödem) 
    • Yaygın ödemlerde larinks obstrüksiyonuna bağlı asfiksi
• Mikroskopi: Hiperkeratoz, parakeratoz, spongiozis, epitel hücreleri arasında serpilmiş lenfositler saptanır. Bazal membrana komşu alanlarda ve damarlar çevresinde lenfosit kümeleri vardır.