Trombositler

Trombositler (platelets) dolaşımda pasif olarak sürüklenirler. Başlıca görevleri şunlardır (PDF):

• Pıhtılaşma mekanizmasının temel elemanlarıdır (plazminojen,VI, VIII, XII, trombospondin kaynağı),
• Fosfolipid desteğiyle damar içyüzünü döşeyen endotel hücrelerinin bütünlüğünü korumasına yardım ederler,
• Uçuca tutunan endotel hücreleri arasında oluşan her boşluğu doldururlar,
• Yangıda vazoaktif medyatörlerinden bazılarını ve mezenkimal hücre proliferasyonuna öncülük eden büyüme faktörlerini üretirler.

Dolaşımda pasif olarak sürüklenen trombositlerin dokulara çıkışı yangı bölgesindeki kapillerlerde oluşan açıklıklardan sızan kan sıvısı ile gerçekleşir. Yangı yöresine ulaştıklarında parçalanırlar ve içerdikleri medyatörler serbestleşir.

Çekirdeksiz elemanlar olan trombositler 3 önemli yapıyı içerir:

1. Yangı medyatörleri granülleri: Serotonin, Histamin, Adenozin difosfat
2. Pıhtılaşma mekanizması granülleri: Fibrinojen, Pıhtılaşma proteinleri, Büyüme faktörü (PDGF)
3.  Lizozom granülleri: Asidik hidrolazlar

Trombositlerin aktivasyonu ve granüllerinin deşarjı 2 koşulda ortaya çıkar;

1. Trombinden etkilenme: Pıhtılaşma mekanizmasının çalışmaya başlamasıyla birlikte beliren trombin trombositlerin kümeleşmelerini ve granül deşarjını tetikler;
2. İnterstisiyel matriksti etkileme/etkilenme: Endotelin zarar görmesiyle açığa çıkan kollagen trombositleri etkileyerek damar çeperine yapışmalarına, kümeleşmelerine ve granüllerin deşarjına neden olur. Damar geçirgenliği daha da arttığında kan sıvısı ile birlikte doku aralıklarına ulaşırlar.

Granül deşarjında, ortama etkin medyatörlerin yayıldığı izlenir.:

• Histamin: Damar geçirgenliğini arttırır 
• Serotonin (5-hydroxytryptamine) histamin gibi damar geçirgenliğini arttırır
• Arachidonic acid ürünü olan thromboxane (TXA2) ikinci bir trombosit agregasyonuna (kümeleşmesine), düz kas konstriksiyonuna, katyonik proteinlerle endotel hücrelerinin elektrik yükünün değişmesine ve damar geçirgenliğinin artmasına neden olur.
• Trombospondin

Trombositlerin sayısal sorunları:

• Trombositemi (trombositoz): Trombosit sayısı çokluğu
• Trombositopeni: Trombosit sayısı azlığı